10 Ocak 2015 Cumartesi

AD: İsa Şahmarlı

İsa Şahmarlı (1994-2014)

İsa Şahmarlı, LGBTİ hakları savunucusu bir Azeri eşcinsel. 23 Ocak 2014 tarihinde evinde kendini LGBTİ bayrağına asarak intihar etti.

Ailesine eşcinsel olduğunu söylediğinde aldığı tepki olumsuz oldu. Bunu katıldığı "en kısa hikaye" yarışmasında yazdığı şu satırlarda dile getirdi:
“Annem; 'Benim eşcinsel bir oğlum yok!' dediğinde yutkundum. O gün bu gündür, her anımsadığımda yutkunurum”
Ailesi onu kabul etmemiş, ölümünden bir yıl önce evden kovmuştu. Annesi tarafından sürekli sıkıştırılıyor, babası ise oğlunun cinsel yönelimini öğrendiğinden beri onunla konuşmuyordu. Ailesi tarafından artık 'yüz karası' olarak nitelendiriliyordu.

Ailesi dışında başkalarının da ona karşı tepkisi hoş değildi, üniversitede yöneliminden dolayı saldırıya uğradığı olmuştu.

Tüm yaşadığı zorluklara rağmen İsa aldırmıyordu. "Azad LGBT" adında bir LGBT dayanışma grubu kurmuştu. Azerbaycanlı LGBTİ'lerin özgür olmasını hedeflediği için bu adı seçmişti. Hedefleri de kalbi kadar büyüktü İsa'nın; bir röportajında,
"Umarım bir gün ben de Bakü'nün sokaklarında LGBT bayraklarının dalgalandığını, LGBT'ye ait sloganların atıldığını göreceğim. Eşcinsel bir çiftin el ele verip Bakü'de rahatça dolaşabileceği günleri bekliyorum. Öyle bir toplum yaratmalıyız ki eşcinseller hiçbir baskı altında kalmadan özgürce yaşayabilsin!"
diyerek LGBTİ hakları uğruna gerçekleştirdiği mücadeleyi ve ülkesine olan bağlılığını gözler önüne seriyordu; hedef, Bakü'de el ele gezen eşcinselleri görmekti.


Ancak tüm neşesine ve dimdik duruşuna rağmen ne yazık ki yeterli gücü yoktu İsa'nın. Genç yaşında üstlendiği bu yük ona ağır gelmiş ve hedeflerinin gerçekleştiğini göremeden bir Çarşamba akşamı hayata gözlerini yummuştu. Yaşamını özgürce dalgalanmasına adadığı o rengarenk bayrak bu kez onu sonsuzluğa uğurlayan yegane şey olmuştu.

Bir sosyal paylaşım sitesindeki sayfasına yazdığı yazısında ardında bıraktığı herkesle vedalaşıyordu İsa:
"Gidiyorum. Herkes hakkını helal etsin. Bu ülke, bu dünya bana göre değil... Mutlu olmak için gidiyorum... Anneme de onu çok sevdiğimi söyleyin. Hepiniz ölümümde günahkârsınız. Bu dünya benim renklerimi taşıyacak kadar güçlü değil. Elveda."

Dostlarının, evinde ölü halde bulduğu İsa henüz 20 yaşındayken, maruz kaldığı nefret ve ayrımcılığa dayanamayarak aramızdan ayrılmıştı. Vefatından hemen önce verdiği röportajında söylediği şu sözleri ise intihar nedenine ışık tutmaktaydı:
"Türkiyədə LGBT-lər etiraf etməyə başladığı üçün, cəmiyyət onları əzə bilmədi. Ancaq bizim LGBT-lər hələ də cəsarətli davranmırlar: – Türkiyədə LGBT təşkilatları artıq valideynlərlə işləyirlər. Biz isə hələ ki, ətrafımıza cəsarətli LGBT-lər toplamağa çalışırıq. Onlar açıqlamaq istəmirlər, təşkilat üçün mübarizə aparmaq istəmirlər. Film günü keçiririk, gəlirlər, amma çıxanda gizlənirlər ki, heç kim görməsin. Mənə Türkiyə təşkilatından iş təklifi gəlib, ancaq imtina etmişəm. Burada qalıb, LGBT-lərin hüquqları üçün mübarizə aparmağı seçmişəm”.
Ülkesindeki LGBT bireylerin kendilerini açıklamamalarından yakınan İsa, Azeri LGBTİ'lerin yaşadığı baskıların nedenini bir türlü sergilenemeyen onurlu duruşa dayandırıyordu. Belki de "Hepiniz ölümümde günahkârsınız" derken de yine bunu kastediyordu. Bu son sözü sonsuza dek akılların bir köşesinde soru işareti olarak kalacaktı.

Hem eşcinsellerden hem de heteroseksüellerden İsa'nın son bir isteği vardı:
“İstiyorum ki hiç kimse toplumumuza karşı önyargılı olmasın. Nefret etmeden önce, internette 'eşcinsellik nedir' diye yazıp okusunlar. Daha sonra nefret etmekte serbestler. LGBT'ler ise cesaretli olsunlar. Ben de önceleri tereddüt ettim, ama şimdi kendi işim var. Ailemden ayrı, kendi evimde yaşıyorum. Her şeyi kendi gücümle kurabiliyorum. Yani, isteyen her şey alınır."

3 yorum:

  1. Açıkçası çok güzel bir anma yazısı olmuş, teşekkür ediyorum. Haliyle İsa'yı ölümünden ötürü biliyordum ama hem bir yıl geçtiğini hem de bu uğurda aktivistlik yaparken yittiğini unutmamak gerekir.

    Teşekkür ederim.

    Senin nereden aklına geldi de yazdın?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu kötü olayın yaşandığı o günlerde senin de söylediğin şeyler aklıma gelerek yazmıştım. :/ Yani keşke yazmasak çünkü yazılacak bir şey olmasa ama bazı şeyler yaşanıyor ne yazık ki. :/

      Sil
  2. Ne desem bilemiyorum. Çok güzel yazmışsın ve cidden minnettarım blogunda yer ayırdığın için. İsa'nın dünyası çok güzel. LGBT aşırı önemli bir topluluk olsun istemiyor. Heteroseksüellerle eşit olsun istiyordu. Ah çok yazık :(

    YanıtlaSil